En toch niet zo simpel als het lijkt...

Voor een ieder die het artikel "Visie op politiek" las, zoals zo vaak is het weer eens net niet zo simpel als het lijkt. Ik heb de eer gehad het te kunnen laten checken door een wiskunde promovendus, omdat ik toch niet 100% zeker was van de berekeningen.  Zoals zo vaak zit de fout niet in de berekeningen zelf, maar in de uitgangspunten. Een van de belangrijkste uitgangspunten van goede wetenschap, en eigenlijk van elk goed betoog, is dat je je uitgangspunten en aannames kristalhelder maakt. Dat is vaak makkelijker gezegd dan gedaan. Je maakt heel makkelijk veronderstellingen en aannames zonder het zelf in de gaten te hebben. Omdat je denkt dat het vanzelfsprekend is, het niet belangrijk is, of zelf niet eens in de gaten hebt dat je dat denkt. Onderstaand de uitstekende kritiek die ik kreeg.

"Je berekening gaat uit van een enorme populatie van politieke partijen waarin iedere combinatie van meningen even waarschijnlijk is, en waar je er vervolgens 12 uit trekt. Daar zijn denk ik twee problemen bij te noemen. De eerste is dat niet alle meningen even populair zijn, en er dus een grotere kans is om bij willekeurige trekking een partij te pakken die op vraagstuk A mening 1 heeft dan mening 2. Afhankelijk van of je zelf een polulair of onpolulair standpunt inneemt zal het dus waarschijnlijker of onwaarschijnlijker zijn een partij te vinden diezelfde mening aanhangt. Het tweede probleem is dat van correlaties: gegeven dat een partij op vraagstuk A mening 1 heeft zullen de kansen bij vraagstuk B anders liggen dan zonder die voorkennis. Denk praktisch aan een partij die tegen kernenergie is, dan is de kans plotseling groter dat die ook tegen de bioindustrie is. Dit maakt opnieuw dat bepaalde combinaties van standpunten meer gerepresenteerd zijn dan andere. Als jij als kiezer vervolgens ook een gangbare combinatie van standpunten inneemt zal de kans op een passende partij dus aanzienlijk toenemen. Denk aan een linkse kiezer, waarbij "links" staat voor een set van algemeen geaccepteerde linkse standpunten. Die zal met een grotere kans een passende partij vinden dan wanneer dat soort correlaties niet bestonden, en er dus net zo goed partijen zouden bestaan die, zeg, een standpunt voor marktwerking in de zorg combineren met het willen verhogen van het minimumloon. Die partijen bestaan niet, en die kiezers vermoedelijk ook niet. Hoe je dit allemaal in je model opneemt is een andere vraag."


Of die kiezers wel of niet bestaan zou ik graag in het midden laten, of eigenlijk zou ik het graag aan hun zelf overlaten of ze wel of niet willen bestaan. Het mooiste zou zijn als ik de gebruikte rekenmethodes kon verfijnen om de invloed van de correlaties te vinden. Gezien mijn gebrekkige kennis van de statistiek moet ik voor nu volstaan met het bij deze inzichtelijker maken van de uitgangspunten. Wat het betekent voor de conclusies laat ik graag in het midden. Hopelijk tot vervolg....

Merlijn